Thời điểm quan trọng mẹ cần siêu âm khi mang thai
Siêu âm là kỹ thuật y học được dùng phổ biến trong việc khám sức khoẻ thai nhi. Theo khuyến cáo, người mẹ cần được khám thai ít nhất 3 lần vào 3 tháng đầu, 3 tháng giữa và 3 tháng cuối của thai kì. Tuy nhiên nếu đầy đủ nhất cho một thai kỳ phải là 7 lần. Dưới đây là lịch khám thai cho các mẹ tham khảo:
Lần khám thứ nhất
Sau 3 tuần chậm kinh cùng với sự xuất hiện các dấu hiệu lâm sàng, các mẹ cần đi khám để xác định mình có thai chưa, mấy thai và để được siêu âm. Lần siêu âm đầu tiền này bác sĩ sẽ kiểm tra sự phát triển của thai nhi và người mẹ sẽ bắt buộc phải làm xét nghiệm máu.
Bác sĩ sẽ phát hiện những bệnh lý của mẹ kèm thai như tiểu đường, cao huyết áp, tim sản,.. sau đó, mẹ sẽ được tư vấn có nên tiếp tục hay chấm dứt thai kì sớm, cách điều trị, điều dưỡng và lịch khám thai lần kế tiếp.
Lần khám thứ 2
Mẹ bầu nên khám thai vào tuần 11 – 12 của thai kì. Ở lần khám này, mẹ sẽ được bác sĩ cung cấp thông tin chính xác ngày thụ thai và sự phát triển của thai nhi. Nhờ đó, các mẹ có thể dự đoán tuổi thai và ngày hạ sinh sát hơn, xác định thai khi sinh là đủ hay thiếu tháng dự phòng được thai già tháng và nhất là sau này có thể phát hiện được bệnh suy dinh dưỡng trong tử cung của thai nhi.
Vào tuần thứ 10 đến tuần thứ 14, các mẹ nên siêu âm 3D hoặc 4D để phát hiện sớm bệnh Down bằng cách đo khoảng dày vùng da gáy.
Lần khám thứ 3
Ở tuần thứ 16, mẹ sẽ được khám và theo dõi tình trạng sức khoẻ của thai nhi. Tuỳ từng tình trạng sức khoẻ của thai phụ mà bác sĩ sẽ đưa ra các yêu cầu xét nghiệm cần thiết.
Những dị tật, dị dạng thai nhi sẽ được chuẩn đoán tương đối rõ ràng từ tuần lễ thứ 15 – 19 của thai kì. Thai càng lớn, các dị tật dị dạng sẽ khó quan sát hơn. Nếu có dấu hiệu bất thường của thai nhi, các mẹ sẽ được tư vấn để chám dứt thai kỳ sớm, tránh ảnh hưởng đến tâm sinh lý về sau. Rối loạn huyết áp do thai thường được phát hiện vào tuần thai thứ 20, dự phòng tiền sản giật nặng và sản giật.
Lần khám thứ 4
Bước sang tuần 21 – 22, dù người mẹ vẫn cảm nhận được sự phát triển từng ngày của thai nhi nhưng vẫn cần được thăm khám và siêu âm hình thể của thai nhi nhằm phát hiện những dấu hiệu bất thường (nếu có) của thai nhi. Giai đoạn này, bà mẹ có thể chọn siêu âm 3D hay 4D để phát hiện những bất thường về hình thể thai nhi.
Thời điểm 3 tháng giữa rất lý tưởng để thực hiện các phẫu thuật, thủ thuật sản phụ khoa thích hợp mà không ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi hoặc không làm cho sanh non như khâu vòng cổ tử cung ở những bà mẹ bị hở eo tử cung, phẫu thuật bóc hoặc cắt khối u buồng trứng ở những bà mẹ có khối u buồng trứng.
Lần khám thứ 5
Tuần thứ 26 sản phụ cần được khám định kì lần thứ 5. Lần này sản phụ sẽ được thăm khám như những lần trước, ngoài ra sẽ được tiêm phòng uốn ván mũi đầu tiên hoặc mũi nhắc lại nếu sanh lần 2.
Lần khám thứ 6
Thai nhi được 31 đến 32 tuần, mẹ bầu sẽ tiến hành khám, theo dõi và thực hiện siêu âm lần cuối trong thai kì. Trong lần khám này, mẹ sẽ được tiêm phòng mũi uốn ván lần 2.
3 tháng cuối của thai kì là lúc mà các tai biến sản khoa thường xảy ra khi chuyển dạ, lúc sinh nở. Do vậy, sản phụ cần đi khám vào thời gian này để chuẩn đoán ngôi thai, cân nặng thai nhi và khung chậu người mẹ có tương xứng hay không. Từ đó, các bác sĩ có thể tiên lượng cuộc sanh cho mẹ là khó hay dễ, có nguy cơ gì không? Nếu phát hiện sản phụ có nguy cơ cao gây nguy hiểm sẽ được bác sĩ khuyên, tư vấn nên nhập viện sớm trước ngày dự sinh để theo dõi và kịp thời xử lí.
Lần khám thứ 7
Qua tuần thứ 36 của thai kì, sản phụ bắt buộc phải đi khám theo dõi. Trong lần khám này có cả sự phối hợp của bác sĩ khoa sản và khoa gây mê. Đây là lần khám để đưa ra tiên lượng về phương pháp sinh. Trường hợp thai đủ tháng (38 tuần) và bắt buộc phải sinh mổ như: ngôi mông con to, khung chậu hẹp, nhai tiền đạo, vết mổ lấy thai cũ…
Lần khám cuối cùng này có ý nghĩa rất quan trọng, quyết định sự ra đời của con bạn. Ngoài xác định cách thức sinh, bác sĩ sẽ tư vấn cho sản phụ nên sinh tại cơ sở y tế nào phù hợp với tình hình phát triển của thai nhi.
Siêu âm nhiều lần có gây hại cho thai nhi hay không?
Các nghiên cứu khoa học cho thấy siêu âm không gây ra ảnh hưởng gì đáng kể đối với cơ thể sản phụ và thai nhi. Khảo sát cho thấy các bà mẹ sau khi siêu âm cũng không hề có cảm giác đau hay triệu chứng gì khác. Tuy nhiên, các bà mẹ không nên quá lạm dụng siêu âm, nhất là giai đoạn giai nhi dưới 7 – 8 tuần tuổi. Việc siêu âm thai quá nhiều không chỉ tốn kém về kinh tế mà còn rất mất thời gian của cả 2 vợ chồng khi phải chờ đợi những lượt thăm khám và siêu âm. Sản phụ cần có những hợp tác với bác sĩ sản khoa để thuận tiện trong việc theo dõi sự phát triển của thai nhi, chỉ nên khám định kì theo lịch hẹn của bác sĩ chuyên khoa để thai kỳ kết thúc tốt đẹp, mẹ tròn con vuông.
